Hidroksiklorokin kullanan hastalar ve sağlıklı gönüllülerde iki farklı elektrot ile yapılan multifokal elektroretinografi sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Beş yıldan uzun süredir hidroksiklorokin kullanan hastalarda retinal toksisitenin iki farklı elektrot (JET ve H-K loop) kullanılarak multifokal elektroretinografi ile değerlendirilmesi; bu elektrotların sensitivite ve spesifitelerinin karşılaştırılması. Gereç ve Yöntem: Ekim 2020-Mart 2021 tarihleri arasında Kliniğimize ardışık başvuran çalışmaya dahil edilme kriterlerini sağlayan 10 hasta, 10 sağlıklı kontrol olmak üzere 20 katılımcının 20 gözü değerlendirildi. Tüm katılımcıların demografik verileri, hidroksiklorokin total kullanım süresi, günlük dozu kaydedildi. Katılımcıların vücut kitle indeksi ve yağsız vücut ağırlığı hesaplandı. Ayrıntılı oftalmolojik muayene, görme alanı, optik koherens tomografi, fundus otofloresans görüntüleme, son olarak iki farklı aktif elektrot (ilk olarak H-K loop ikinci olarak JET) kullanılarak multifokal elektroretinografi (mfERG) kaydı yapıldı. Bulgular ve Tartışma: RMS(Root Mean Square-karelerin ortalamasının karekökü) ve N-1, P-1, N-2 dalgalarının amplitüdleri her iki elektrot arasında ve hasta-kontrol grupları arasında istatistiksel anlamlı farklı sonuçlar elde edilmiştir. Hasta grubunda JET elektrotta tüm dalgalarda halka-1 etkilenirken; H-K loop elektrotta ise halka2’nin etkilendiği görülmektedir. Bu, iki elektrot arasında uyumsuzluk gibi izlense de her iki elektrotun da kendi içerisinde bir tutarlılık sergilediği tespit edilmiştir. Etkilenen halkanın elektrota göre değişimi nedeninin elektrotun lokalizasyonu ile ilgili olduğu düşünülmüştür. Cihazın normal değerlerine göre iki hastaya retinotoksisite tanı konulmuş olup; kendi kontrol grubumuza göre JET elektrotta altı hastada halka-1’de, H-K loop elektrotta beş hastada halka-2 ve 3’te anormal (%5 persentil altında kalan) değerler izlenmiştir. Sonuç: Hidroksiklorokin retinotoksisitesi nadir ama sekel bırakıcıdır. Bu nedenle erken teşhisi önemlidir. Elektrofizyolojik testlerin uygulama ve standardizasyon zorluğuna karşın multifokal elektroretinografinin çok daha erken evrede retinopatiyi saptadığı düşünülmektedir. Bizim çalışmamızda kendi kontrol grubumuzun normallerine göre; aktif elektrot ölçümlerinde saptadığımız anormal değerlere sahip göz sayısı; cihazın normallerine göre daha fazla sayıdadır. Her iki elektrotun kendi içinde tutarlı değerlerinin olması, daha fazla sayıda kontrol grubu ile oluşturulacak normal değerler ile H-K loop elektrotun da mfERG’de kullanılabileceğini düşündürmektedir. Bu nedenle her laboratuvarın kullanılan elektrot tipi de göz önünde bulundurularak kendi normal verilerini oluşturması gerekmektedir. Hasta ve kontrol gruplarındaki katılımcı sayısı daha yüksek olan daha geniş çaplı çalışmalar ile konunun gelecekte araştırılmasına ihtiyaç vardır.

Purpose: Evaluation of retinal toxicity by multifocal electroretinography using two different electrodes (JET and H-K loop) in patients using hydroxychloroquine for more than 5 years; and comparison of the sensitivity and specificity of these electrodes. Material and Method: Twenty eyes of 20 patients, consisting of 10 patients and 10 healthy controls, who consecutively applied to our clinic between October 2020 and March 2021, and met the inclusion criteria, were evaluated. Demographic data, daily dose and total duration of hydroxychloroquine use of all participants were recorded. The body mass index and lean bodyweight of the participants were calculated. Detailed ophthalmological examination, visual field, optical coherence tomography, fundus autofluorescence imaging, and multifocal electroretinography (mfERG) recording was performed using two different active electrodes (first H-K loop, secondly JET). Results and Discussion: There was a significant association between the both electrodes (buraya p degeri koymak iyi olur) and between the patient-control groups (buraya da p degeri iyi olur) in the amplitudes of RMS (Root Mean Square) and N-1, P-1, N-2 waves. In the patient group, the ring-1 was affected in all waves in the JET electrode whereas in the H-K loop electrode, the ring-2 was found as affected. Although it seems as an incompatibility between the two electrodes, it was seen that both electrodes exhibit a consistency within their own. The reason for the variation of the affected ring according to the electrode was thought to be related to the localization of the electrode. According to the normal values of the device, two patients were diagnosed with retinotoxicity; abnormal values (below the 5% percentile) were observed in six patients in the JET electrode in ring-1, and in five patients in ring-2 and 3 in the H-K loop electrode, compared to the control group. Conclusion: Since hydroxychloroquine retinotoxicity is a rare but has sequelae forming condition, early diagnosis is important. Despite the difficulties in the application and standardization of electrophysiological tests, multifocal electroretinography is thought to detect retinopathy at a much earlier stage. In this study, the number of eyes with abnormal values detected in active electrode measurements are more than the abnormal values of the device in our control group. Because the both electrodes have self-consistent values, it can be thought that the HK loop electrode can also be used in mfERG with normal values that are formed with a larger number of control groups. For this reason, each laboratory should create its own normal data, taking into account the type of electrode used. Further studies with the higher number of participants are needed to evaluate the relationship between the electroretinography and the retinotoxicity.