Sezai Karakoç, Nuri Pakdil ve İsmet Özel'in şiirinde isyan

Abstract

Sezai Karakoç, Nuri Pakdil ve İsmet Özel cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının en velud yazarları ve şairleri arasında yer almaktadır. Üç isim de gerek nesirlerinde gerekse şiirlerinde İslamî bir bakış açısını merkeze alarak olgu ve olayları yorumlamıştır. Her ne kadar bu üç isim aynı dönemde yaşamış ve edebi üretimlerini gerçekleştirmiş olsalar da birbirlerinden oldukça farklı bir edebî dil kullanmayı tercih etmiştir. Araştırmamıza konu olan üç isim de yaşamış oldukları çağda tanıklık ettikleri insanı ve insana ait değerleri yok sayan düşünce, eylem, hayat tarzı ve dünya görüşlerine karşı hemen bütün edebî üretimlerinde yüksek sesli bir dille isyan etmişlerdir. Şairlerin şiirlerinde bu tutumlarını nasıl ifade ettikleri, hangi imgelerden yararlandıkları, dil ve üslup bağlamında anlatmak istedikleri konuyu nasıl ele aldıkları ve başkaldırdıkları düşüncelerin karşısına hangi düşünceleri ve teklifleri koydukları tezimizin ana hatlarını belirlemiştir. Şairlerin şiirlerinde görülen isyan tavrı diğer edebî türlerde üretmiş oldukları eserlerden de yararlanılarak incelenmiştir. Araştırmamızda isyan kavramının tam olarak neye karşılık geldiği çeşitli söz-lüklere başvurularak tespit edilmeye çalışıldı. İsyan kavramının şairlerin şiirlerinin merkezinde olduğunu rahatlıkla gözlemleyebildiğimiz; insanın, neye itaat ettiği ve neye isyan ettiği konusu tespit edildi. Eserlerinin büyük bir bölümünü oluştururken temel referans olarak kullanmış oldukları; İslam inancının isyan kavramına nasıl bak-tığına ilişkin yerli ve yabancı birçok yazarın eserine başvuruldu. Öncelikle sistematik bir şekilde Sezai Karakoç'un, Nuri Pakdil'in ve İsmet Özel'in isyan kavramını düşüncelerinde nasıl temellendirdikleri ve anlamlandırdıkları açıklandı. Akabinde şairlerin şiir ve isyan konusundaki özgün değerlendirmeleri ortaya konuldu. Şairlerin edebî ve insanî duyarlılıklarıyla şiirlerinde tepki göstererek is-yan ettikleri konular, olgu ve olaylar, düşünce ve eylemler tespit edilerek alt başlıklar hâlinde sıralandı.

Sezai Karakoç, Nuri Pakdil and İsmet Özel are among the most prosperous authors of Turkish literature in the republican period. All three names, both in their prose and in their poems, have interpreted facts and events by focusing on an Islamic point of view. Although these three names lived in the same period and carried out their literary productions, they preferred to use a very different literary language from each other. All three names, who are the subject of our research, rebelled loudly in almost all of their literary productions against the thoughts, actions, lifestyles and worldviews that ignore the human and human values that they witnessed in the era they lived in. How poets express their attitudes in their poems, which images they use, how they deal with the subject they want to tell in the context of language and style, and what thoughts and proposals they put up against the ideas they rebelled against have determined the main lines of our thesis. The rebellion attitude seen in the poems of the poets has been examined by making use of the works they have produced in other literary genres. In our research, we tried to determine what exactly the concept of rebellion corresponds to by referring to various dictionaries. We can easily observe that the concept of rebellion is base of the poets' poems; the subject of what man obeys and rebels against, and which they used as the main reference while forming a large part of their works; The works of many local and foreign authors were consulted on how the Islamic faith views the concept of rebellion. First of all, it was explained how Sezai Karakoç, Nuri Pakdil and İsmet Özel systematically grounded and interpreted the concept of rebellion in their thoughts. Subsequently, the authors' original evaluations on poetry and rebellion were revealed. The subjects, facts and events, thoughts and actions that the poets rebelled against in their poems with their literary and human sensitivities were determined and listed under subtitles.