Ankilozan spondilit hastalarında beden imajı ve görünüş kaygısı: Benlik saygısı, hastalık algısı, emosyonel durum iş ve sosyal yaşama katılım ile ilişkisi
Künye
İnan, T.C. (2022). Ankilozan spondilit hastalarında beden imajı ve görünüş kaygısı: Benlik saygısı, hastalık algısı, emosyonel durum iş ve sosyal yaşama katılım ile ilişkisi. (Tıpta uzmanlık tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.Özet
Giriş: Beden imajı kişinin bedeniyle ilgili duygu, düşünce ve algısını ifade eden çok boyutlu bir kavramdır. Negatif beden imajına sahip bir birey psikolojik sorunlar yaşayabilir ve sosyal yaşam ile iş yaşamına katılımı negatif yönde etkilenebilir. Ankilozan spondilit (AS) kişinin hem fonksiyonelliği hem de fiziksel görüntüsünü etkileyen inflamatuvar bir hastalıktır. Amaç: Çalışmamızda AS’li hastalarda beden imajı ve görünüş kaygısını değerlendirmeyi, benlik saygısı, hastalık algısı, sosyal ve iş yaşamına katılım ve emosyonel durum arasındaki ilişkiyi araştırmayı hedefledik. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza ASAS sınıflama kriterlerine göre AS tanısı almış 90 hasta (41,95±11,43 yıl) ile 89 sağlıklı birey (41,98±10,19 yıl) dahil edildi. Katılımcılarda ağrı vizüel analog skala (VAS), hastalık aktivitesi Bath AS Hastalık Aktivite İndeksi (BASDAI), fonksiyonel kapasite Bath AS Fonksiyonel İndeksi (BASFI), spinal mobilite Bath AS Metroloji İndeksi (BASMI), beden imajı Beden İmaj Skalası (BIS), görünüş kaygısı Sosyal Görünüş Kaygı Ölçeği (SGKÖ), benlik saygısı Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), emosyonel durum Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD), işe katılım Work Instability-Ankylosing Spondylitis (WI-AS), sosyal katılım Sosyal Rol Katılım Anketi Kısa Form (k-SRKA) ile değerlendirildi. Bulgular: AS hastalarında beden imajı, görünüş kaygısı, WI-AS, k-SRKA1 ölçek değerleri sağlıklı kontrol grubuna göre daha yüksek tespit edildi (p<0,05). AS hastalarında yaş ve VKİ ile beden imajı ve görünüş kaygısı arasında korelasyon saptanmadı (p>0,05). Beden imajı ve görünüş kaygısı ile VAS, BASDAİ, BASMİ, BASFI, KHAÖ, WI-AS, HAD Anksiyete, Depresyon ve k-SRKA1 arasında pozitif korelasyon mevcutken, RBSÖ ve k-SRKA2 ile negatif korelasyon mevcuttu (p<0,05). Sonuç: Çalışmamızda AS hastalarının daha fazla beden imaj bozukluğu ve görünüş kaygısı yaşadığını ve beden imaj bozukluğu ile görünüş kaygısının benlik saygısı, hastalık algısı, emosyonel durum ile ilişkili olduğunu, iş ve sosyal yaşama katılımı olumsuz yönde etkilediğini tespit ettik. AS hastalarını değerlendirirken beden imaj bozukluğu ve görünüş kaygısı göz önünde bulundurulmalı ve gerekirse buna yönelik bilişsel, davranışsal tedaviler, egzersiz programlarını içeren psikolojik tedavi programları önerilmelidir. Introduction: Body image is a multidimensional concept that expresses feelings, thoughts and perceptions about personal life. Individuals with a negative body image may experience psychological problems and their participation in social and business life may be negatively affected. Ankylosing spondylitis (AS) is an inflammatory disease that affects both functionality and physical appearance of the person. Objective: In our study, we aimed to evaluate body image perception and appearance anxiety in patients with AS, and to investigate the relationship between self-esteem, perception of illness, participation in social and work life, and emotional state. Materials and Methods: Our study included 90 patients (41.95±11.43 years) and 89 healthy individuals (41.98±10.19 years) diagnosed with AS according to the ASAS classification criteria. In the participants; pain by visual analog scale (VAS), disease activity by Bath AS Disease Activity Index (BASDAI), functional capacity by Bath AS Functional Index (BASFI), spinal mobility by Bath AS Metrology Index (BASMI), body image by Body Image Scale (BIS), appearance anxiety with the Social Appearance Anxiety Scale (SAAS), self-esteem with the Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES), emotional status with the Hospital Anxiety Depression Scale (HAD), work participation with Work Instability-Ankylosing Spondylitis (WI-AS), social participation Social The Role Participation Questionnaire was assessed with the Short Form (s-SRPQ). Results: Body image, appearance anxiety, WI-AS, k-SRKA1 scale values were found to be higher in AS patients compared to the healthy control group (p<0,05). No correlation was found between age and BMI, body image and appearance anxiety in AS patients (p>0,05). While there was a positive correlation between body image and appearance anxiety and VAS, BASDAI, BASMI, BASFI, SCAS, WI-AS, HAD Anxiety, Depression, and s-SRPQ1, there was a negative correlation with RBSS and s-SRPQ2 (p<0,05). Conclusions: In our study, we found that AS patients experienced more body image disorders and appearance anxiety, and body image disorder and appearance anxiety were associated with self-esteem, perception of illness, and emotional state, negatively affecting participation in work and social life. Body image disorder and appearance anxiety should be taken into consideration when evaluating AS patients, and psychological treatment programs including cognitive and behavioral treatments and exercise programs should be recommended for this, if necessary.