Türlerarası melezlerde kromozom eşleşmesinin genetik kontrolü

Abstract

Festuca ve Lolium türleri çayır-mer'a tarımında oldukça yaygın olarak kullanılan bitkilerdir. Her iki tür agronomik yönden önemli karakterleri taşımakta ve bu karakterlerin, türlerin melezlenmesi yardımıyla tek bitki üzerinde toplanması üretimi ve ıslahı üzerinde avantaj sağlayacağı düşünülmektedir. Yapılan çalışmalarda, bu türlerin melezlerinin kromozomları arasındaki genetik dengesizlik özellikle tohum üretimini olumsuz yönde etkilemektedir. Genetik dengesizlik mayoz bölünmenin Metafaz I safhasında kromozom eşlenmesi esnasında bazı kromozomların univalent veya multivalent halinde bulunmasından dolayı rekombinasyonun kaybı olarak ortaya çıkmakta ve düzenli segregasyonu engellemektedir. Melezlerde, genlerin nesillere düzenli transferini sağlayan düzenli segregasyonun devam etmesi ancak rekombinasyonun kiazma yardımıyla tekrar kurulmasına bağlıdır. Çalışmalar kromozom sayısının iki katına çıkarılmasının düzenli segregasyon olayının kurulmasında yeterli olmadığını göstermiştir. Diğer yandan, allopoliploidlerde görülen kromozom eşlenmesinin genetik kontrolünü sağlayan genlerin bu melezlere kazandırılarak eşlenmenin tekrar sağlanması düşünülmektedir. Bu sistemin sağlanmasında bazı problemler vardır.

Festuca and Lolium species are plants used commonly in meadow-grass production. Both species carry different characters that are important for agronomy and it is considered that the assemble of those characters on the same plant will enable an advantage on their breeding and production. The studies show that the genetic instability in these hybrids are to affect negatively the yield of seed, particularly. However, the genetic instabilities are known as a reduction of recombination because chromosomes show univalent and multivalent pairing at the first metaphase of meiosis and regular segregation fails. The potential of introgression between them depends on the foundation of recombination between chromosomes by chiasmata. Recent studies show that the chromosome doubling is not enough to restore genetic instability. On the other hand, it is concluded that the transfer of the genesenabling the genetic control of pairing in allopolyploids to these hybrids can solve the problem. Additionally, there are some problems on this issue.