Karadeniz Bölgesinde ana ürün melez mısır (Zea mays L.) tohum elde edilmesine uygun,kendilenmiş hatların bazı bitkisel özelliklerine ait kombinasyon yeteneklerinin araştırılması

Abstract

Bu araştırma, Karadeniz Bölgesinde ana ürün melez mısır tohumluğu elde edilmesine uygun kendilenmiş hatların bazı bitkisel özelliklerine ait kombinasyon yeteneklerinin araştırılması amacıyla, Samsun'da bulunan Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde, 1998 ve 1999 yıllarında yapılmıştır. Ülkesel Mısırcılık Araştırma Projesi kapsamında, enstitüde döl stoku olarak saklanan, 124 adet kendilenmiş hattın performanslarının belirlenmesi amacıyla yapılan yoklama melezlemesi sonucunda, bölge için üstün ebeveyn olarak beğenilen 19 hat arasından tesadüfi olarak seçilen 6 hat diallel melezlemeye (Griffıng, Method-II) alınmıştır. Diallel melez döllerin oluşturduğu populasyona uygulanan sabit model (Model-I) analizi ile ebeveynlerin ( H-99, R4,Yuzup 505, Pa-872, N-7a, FrMo-17) genel kombinasyon yetenekleri (GKY) ve melezlerin özel kombinasyon yetenekleri (OKY); tesadüf model (Model-II) analizi ile de örneklemenin yapıldığı Karadeniz Bölgesine uygun ana ürün melez mısır tohumluğunun elde edilmesinde kullanılabilecek hatların bitkisel özelliklerine ait genel (GKY) ve özel kombinasyon yetenekleri (ÖKY) araştırılarak, kalıtım dereceleri tahmin edilmiştir. Yapılan diallel çalışmada incelenen bitkisel özelliklerden dane/koçan oranı ve parselde koçan sayısına ait analiz için yeterli genetik varyasyon oluşturulamamıştır.

The aim of the study carried out at the Blacksea Agricultural Research Institute in Samsun during 1998 and 1999 was to investigate of the combining ability of some plant traits of maize mbreed lines suitable for obtaining hybride corn in mam cropping in the blacksea region. Six lines selected randomly 19 lines advised as distinquished parents for the Blacksea Region at the end of the top cross to determine the performances of 124 inbreed lines which are convenient for the hybride maize for the main crop production stored as progeny stock at the institute in accordance with National Maize Research project were investigated as diallel crossing (Griffing Method-H). The heritabilities of characters were estimated by means of searching general (GCA) and specific combining abilities (SCA) to aid some plant characters of the inbreed lines which might be used for main crop for the hybride maize production been convenient for the Blacksea Region by the random model (Model-II) and the general (GCA) and specific combining abilities (SCA) of parents (H-99, R-4, Yuzup-505, Pa -872, N-7a, FrMo-17) by fix model (Model-I) applied to population formed by diallel crosses were estimated as well. Among the traits as a result of diallel crossing, kernel/ear ratio and ear number per plot did not created any genetic variation enough.