İyi Tarım Uygulamalarının Konvansiyonel Tarım Yapan İşletmelerdeki Optimum Organizasyona Etkisi: Samsun İli Bafra İlçesi Örneği

Abstract

Araştırmanın amacı, Samsun ili Bafra ilçesinde konvansiyonel tarım yapan işletmelerin iyi tarım uygulamalarına geçmeleri halinde, optimum işletme organizasyonunda meydana gelen değişimin ortaya konulmasıdır. Veriler konvansiyonel tarım yapan 60 ve iyi tarım uygulamaları yapan 17 işletmeden anket yoluyla elde edilmiştir. Konvansiyonel tarımdaki optimum işletme organizasyonu doğrusal programlamayla, kimyasal gübre ve ilaç kullanımının sınırlandırıldığı iyi tarım uygulamalarındaki işletme organizasyonu ise hedef programlamayla tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre konvansiyonel tarım yapan işletmelerde dekara 820.76 TL olan brüt kâr, planlama sonucunda %31.07’lik artışla 1075.81 TL’ye çıkmıştır. İşletmelerin konvansiyonel tarımdan iyi tarım uygulamalarına geçmeleri halinde, hedef programlamayla elde edilen brüt kâr dekara 983.25 TL’dir. Bu durumda brüt kâr, konvansiyonel tarımdaki mevcut organizasyona göre %19.79 daha yüksek, ancak optimum işletme organizasyonuna göre %8.60 daha düşüktür. Bu sebeple iyi tarım uygulamalarının işletmeler tarafından benimsenmesinde, iyi tarım desteğinin brüt kârdaki azalmayı karşılaması büyük önem taşımaktadır. İyi tarım uygulamalarının yaygınlaşmasıyla, doğru zaman ve uygun miktarda girdi kullanılacağı için, iç ve dış pazarlara daha sağlıklı ürünler sunulacak, aynı zamanda sürdürülebilir bir arazi yönetimi de sağlanmış olacaktır.

The aim of this research is to reveal the change in optimum management organization in case of conversion of farms from conventional farming to good agricultural practices in the Bafra district of Samsun province. The data in this research was obtained from 60 farms performing conventional farming and 17 farms realizing good agricultural practices by the method of questionnaire. Optimum farm organization was determined by linear programming in conventional farming and by goal programming in good agricultural practices in which the chemical fertilizers and pesticide use are restricted. According to the results, the gross profit of farms performing conventional agriculture increased from 820.76 TL to 1075.81 TL per decare with a rate of 31.07% after the planning. In case of conversion of farms from conventional agriculture to good agricultural practices, the gross profit obtained by goal programming was 983.25 TL per decare. Gross profit was 19.79% higher than the current organization in conventional agriculture, however, it was 8.60% lower than the optimum farm organization. Therefore, the compensation of decline in gross profit by the good agricultural support is a great importance in the adaptation of good agricultural practices. Due to the extension of good agricultural practices, more healthy products will be offered to domestic and foreign markets with the usage of appropriate amount of inputs at the right time, and also the sustainable land management will be provided.