Çeltikte bazı salkım ve tane özellikleri arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırma 2004 ve 2005 yıllarında Samsun'da yürütülmüştür. Araştırmada, Karadeniz Bölgesi'nde yetiştirilen çeltik genotipleriyle Japonica, Indica ve Javanica alttürlerine ait çeltik çeşitlerinin bazı salkım ve tane özellikleri belirlenerek, bu özelliklerin gerek birbirleriyle gerekse verim ile olan ilişkileri incelenmiştir. Araştırma, 20 adet yerel ve 29 adet yabancı menşeili olmak üzere toplam 49 adet genotip ile kısmi dengeli latis deneme deseninde 2 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çeltik genotiplerine ait iki yıllık ortalamalar kullanılarak karakterler arasında yapılan korelasyon analizi sonucunda, tek bitki verimine olumlu etkide bulunan karakterlerin başında başakçık fertilitesi (r0.617**) yer almış; onu sırasıyla salkımda tane ağırlığı (r0.517**), kargo genişliği (r0.401**) ve salkımda tane sayısı (r0.372*) izlemiştir. Salkım özellikleri bakımından K-424, tane özellikleri bakımından ise Baldo çeşidi diğer genotiplerden daha üstün bulunmuş ve bu iki çeşidin incelenen özellikler açısından ümitvar çeşitler olduğu sonucuna varılmıştır.

This study was conducted in Samsun during 2004-2005 to determine some panicle and grain characteristics of rice cultivars grown in Black Sea Region and Japonica, Indica and Javanica rice genotypes. In addition, it was determined that the relationships between these characters. In the study, total 49 genotypes consisting of 20 local and 29 cultivars from foreign origin were used and a balanced lattice experimental design with two replications was applied. The first character correlated positively (r0.617**) with single plant yield was spikelet fertility regarding average data of two years. Grain weight per panicle (r0.517**), width of brown rice (r0.401**) and grain numbers per panicle (r0.372*) followed this character respectively. It was found that the promising cultivars were K-424 for panicle characters and Baldo for grain characters among rice genotypes