Ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşit ve hatlarının Karadeniz koşullarında verimve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Ekmeklik buğdayda verim ve kalite; genotip, çevre ve genotip x çevre interaksiyonundan etkilenmektedir. Bu çalışmada ekmeklik buğday çeşit ve hatlarının Orta Karadeniz Bölgesi koşullarında verim ve bazı kalite özellikleri saptanmaya çalışılmıştır. Denemelerde 5 adet kontrol çeşit ve 20 adet ekmeklik buğday hattı yer almıştır. Samsun ve Amasya lokasyonlarında kurulan denemeler 2003-2004 yetişme sezonunda Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada tane verimi, bitki boyu, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein oranı ve Zeleny sedimantasyon değeri incelenmiştir. Samsun lokasyonunda ortalama tane verimi 345.0 kg/da, Amasya lokasyonunda 486.3 kg/da'dır. Bin tane ağırlığı Samsun ve Amasya lokasyonlarında sırasıyla 25.9-38.3 g ve 27.8-36.9 g, hektolitre ağırlığı ise 63.8-71.8 kg ve 73.1-80.2 kg arasında değişmiştir. Lokasyon ortalamalarına göre sedimantasyon değeri 38.3 ml, protein oranı ise % 11.2'dir.

Genotype, environment and genotype x environment interaction influence yield and quality traits of bread wheat. The aim of this study was to determine to yield and some quality characters of bread wheat genotypes under the Middle Black Sea Region conditions. Five control cultivars and 20 bread wheat lines were used in the trial. Experiments were conducted in Samsun and Amasya locations during 2003-2004 growing season. The experiment was arranged in accordance with a Completely Randomized Block Design with four replications. Grain yield, plant height, 1000 kernel weight, test weight, protein content and Zeleny sedimentation were evaluated in this research. Grain yield in Samsun was 3450 kg ha-1 while it was determined 4863 kg ha-1 in Amasya. 1000 kernel weight in Samsun ranged from 25.9 to 38.3 g and it varied from 27.8 - 36.9 g in Amasya. Test weight was between 63.8 and 71.8 kg in Samsun while it was 73.1 - 80.2 kg in Amasya. Protein content is 11.2 % and Zeleny sedimentation value was 38.3 ml as the average of two locations.