Tarihi Köprülerin Dokümantasyonu İçin Dijital Fotogrametri ile 3B Modellerinin Oluşturulması ve Dinamik Analizlerinin Yapılması (Tarihi Kurt Köprüsü Örneği)

Abstract

Yüzyıllar boyunca birçok medeniyetin gelişimine tanıklık haberleşme, askeri, ticaret gibi ulaşıma dayalı gereksinimlerinin sağlanması amacıyla bir uçtan bir uca yol ağları ile örülmüştür. Bu süreç içinde, ulaşım sisteminin parçası olan köprüler de; ticari, iktisadi, askeri, sosyal ve kültürel konulara hizmet eden yararlı yapılar olarak, zamanla kültür tarihinin tamamlayıcı bir unsuru haline gelmişlerdir. Tarihi eserler geçmişten günümüze gelene kadar, doğal ya da doğal olmayan birçok tahribata maruz kalmaktadır. Bu nedenle; kültürel mirasın korunması ve bir sonraki kuşakları, tarih hakkında bilgilendirmek amacı ile yapılan çalışmalar, tüm dünyada gün geçtikçe hızlanmakta ve önemi büyük ölçüde artmaktadır. Artan bu önem, kültürel miras üzerine yapılan bu çalışmaların daha kolay ve daha detaylı olması için teknolojiyi de teşvik etmekte, bu da kullanılan ölçme sistemlerinin gelişmesini sağlamaktadır. Tarihi yapıların bakım ve onarımı, korunması için altlık olacak verilerin (röleve ve üç boyutlu model) hazırlanmasında fotogrametrik yöntemler uzun yıllardır kullanılmaktadır. Bu çalışma kapsamında; Anadolu'daki köprü mimarlığının önemli örneklerinden biri olan Samsun ili, Vezirköprü ilçesinde, İstavloz Çayı üzerinde bulunan Tarihi Kurt Köprüsü'nün üç boyutlu modellemesi yapılarak dokümantasyonu gerçekleştirilmiştir.

Anatolia, which witnessed the evolution of very different civilizations for centuries, has been bonded by routes from end to end in order to supply the transportation requirements of societies, such as for communication, military and trade. Also in this period, bridges--which are a part of the transportation system, serving as useful structures for commercial, financial, militaristic, social and cultural issues--have become an integral part of cultural history over time. Historical artifacts, surviving from the past until today, expose a great deal of destruction, both natural and unnatural. For this reason, studies which are carried out to inform the next generation and protect the cultural heritage are accelerating day by day all over the world, and their importance is growing rapidly. This increasing importance has stimulated the technology to make these studies of cultural heritage easier and more detailed. This also provides opportunities for the development of current measurement systems. Photogrammetric methods have being used for many years to produce base map data (measured drawings and three-dimensional models) for the maintenance, repair and conservation of historic buildings. In this study, the historical Kurt Bridge, constructed on Istavloz Stream in the Vezirköprü district in Samsun and one of the most important examples of bridge architecture, has been documented through the creation of a 3D model.