Okul öncesi eğitime geçişte öğretmen, ebeveyn ve çocuk açısından beklentiler

Abstract

Eğitimin sürekliliğinde birçok basamak vardır ve çocuklar her defasında bir eğitim seviyesinden diğerine geçiş yapmaktadır. Bu basamaklardan biri de çocuğun ev ortamından ayrılarak okul öncesi eğitime geçiş sürecidir. Okul öncesi eğitime geçiş; çocuk, aile, okul, akranlar ve toplum gibi faktörlerin etkileşimine bağlı, karmaşık ve dinamik bir süreçtir. Bu süreçte toplumun, okulun, öğretmenlerin, ebeveynlerin ve çocukların okul öncesi eğitimden beklentileri değişkenlik göstermektedir. Bu araştırmada okul öncesi eğitime geçişte öğretmenlerin, ebeveynlerin ve çocukların okul öncesi eğitimden beklentilerinin belirlenmesi ve bu beklentilerin karşılanma durumunun tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden çoklu durum çalışması desenindedir. Çalışma grubunun seçiminde ölçüt örnekleme kullanılmış ve araştırmaya 17 okul öncesi öğretmeni, 17 ebeveyn ve 17 çocuk dâhil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; demografik bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Öğretmenlerle, ebeveynlerle ve çocuklarla 2021-2022 eğitim-öğretim yılında 1.Dönem ve 2. Dönem olmak üzere iki görüşme yapılmıştır. Araştırma verileri öğretmenler ve ebeveynlerden telefon görüşmeleri yapılarak, çocuklarla ise yüz yüze görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Yazıya dökülen veriler içerik analiziyle analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda okul öncesi eğitime geçişte öğretmenlerin; ebeveynlerden gelişimsel (motor, bilişsel, sosyal-duygusal, dil gelişimi ve öz bakım becerileri) ve bireysel (mesleğe yönelik ve öğretmen-ebeveyn ilişkisine yönelik) beklentilerinin olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlerin de okul öncesi öğretmenlerinden beklentilerinin gelişimsel (motor, bilişsel, sosyal-duygusal, dil gelişimi ve öz bakım becerileri) ve bireysel (çocuğa yönelik ve ebeveyn-öğretmen ilişkisine yönelik) olduğu saptanmıştır. Okul öncesi eğitime geçiş yapan çocukların ise yapılan ilk görüşmede heyecanlı, mutlu, üzgün ve özlem gibi farklı duygular içinde olduğu; okul öncesi eğitimden oyun oynamak, ders, boyama-resim, etkinlik yapmak, eğlenmek, bahçeye çıkmak gibi beklentilerinin olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlerin ve ebeveynlerin çoğunluğunun beklentilerinin karşılandığını tespit edilmiştir. Çocukların ise yapılan ikinci görüşme sonucunda tamamının duygusal olarak iyi ve güzel hissettiği ve ilk görüşmedeki beklentilerinin karşılandığı belirlenmiştir

There are many steps in the education continuum, and children move from one level to the next each time. One of these steps is the child's transition from the home environment to preschool education. Transition to preschool education is a complex and dynamic process in which factors such as child, family, school, peers, and society are interconnected. In this transition, the expectations of the community, school, teachers, parents, and children vary. This research was aimed to determine the expectations of teachers, parents, and children in the transition to preschool education and to determine whether these expectations are done. The research was carried out in the multiple case study pattern, which is one of the qualitative research methods. Criterion sampling was used in the selection of the study group. Seventeen preschool teachers, 17 parents, and 17 children were included in the study. Demographic information form and semi-structured interview form were used as data collection tools. Two interviews were held with teachers, parents, and children in the 2021-2022 academic year, 1st and 2nd semesters. Research data were collected through telephone interviews with teachers and parents, and face-to-face interviews with children. The transcribed data were analyzed by content analysis. As a result of the research, it was identified that teachers have developmental (motor, cognitive, social-emotional, language development, and self-care skills) and individual (towards the profession and towards the teacher-parent relationship) expectations from parents in the transition to preschool education. It has been also determined that parents have the same developmental expectations and individual (child-oriented and parent-teacher relationship) expectations from preschool teachers too. On the other hand, the children who transitioned to preschool education have different emotions such as excitement, happiness sad, and missing in the first interview and it has been determined that they have expectations such as playing games, lessons, painting, doing activities, having fun, going out to the garden. As a result of the research, it was detected that the expectations of the majority of teachers and parents were met. And on the other hand, as a result of the second interview, it was determined that all of the children felt emotionally good and beautiful, and their expectations in the first interview were done.